ระเบิดปรมาณู (Atomic Bomb) ชนิด uranium ชื่อรหัส 'Little Boy' ความยาว 3 เมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.7 เมตร น้ำหนัก 4 ตัน ถูกปล่อยจากเครื่องบิน B-29 ชื่อ 'Enola Gay' (ตั้งตามชื่อมารดาของนักบิน Colonel Paul W. Tibbets) ที่ความสูง 9,400 เมตร เป้าหมายคือสะพาน Aioi ตรงจุดที่แม่น้ำ Ota แยกสาขาเป็นแม่น้ำ Hon และแม่น้ำ Motoyasu
ระเบิดประกอบด้วย uranium-235 ขนาด subcritical mass 2 ก้อน น้ำหนักรวม 64 กิโลกรัม จุดชนวนด้วยดินระเบิด ทำให้ uranium ก้อนแรกรวมกับก้อนที่สองเป็น supercritical mass เกิด nuclear fission chain reaction และระเบิด 44.4 วินาทีต่อมา ที่ความสูง 580 เมตร hypocenter คือ Shima Hospital
ขณะระเบิด เกิดลูกไฟ เส้นผ่าศูนย์กลาง 100 เมตร กลางอากาศ อุณหภูมิ 300,000 องศาเซลเซียส ในรัศมี 17 เมตร และ 9,000 ถึง 10,000 องศาเซลเซียส ในรัศมี 50 เมตร อุณหภูมิบนพื้นดินที่ hypocenter 6,000 องศาเซลเซียส
หลังระเบิด 5 นาที เกิดกลุ่มเมฆรูปดอกเห็ดสีเทาดำ เส้นผ่าศูนย์กลาง 5 กิโลเมตร เหนือใจกลางเมือง ตรงกลางดอกเห็ดปรากฏกลุ่มควันสีขาวเป็นลำสูงขึ้นไปถึง 17,000 เมตรและขยายตัวออกบนยอด
ความกดอากาศที่ hypocenter เท่ากับ 4.5-6.7 ตันต่อตารางเมตร เป็นเวลา 0.4 วินาที
ตึกรามในรัศมี 2 กิโลเมตรของ hypocenter ถูกทำลายราบและไฟลุกไหม้
ตลอดทั้งวัน เมฆ cumulonimbus ดำทะมึนปกคลุมทั้งเมือง ฝนตกตั้งแต่ 9.00-16.00 น. ตอนแรกน้ำฝนเป็นสีดำ ข้น เหนียว เต็มไปด้วยอนุภาคกัมมันตรังสี 'ฝนดำ' นี้ตกอยู่ 1-2 ชั่วโมง จากนั้นจึงเป็นฝนปกติ ในท่ามกลางฝน อุณหภูมิลดลงอย่างฮวบฮาบทั้งที่เป็นช่วงกลางฤดูร้อน ผู้คนที่หนีจากไฟไหม้แทบไม่มีเสื้อผ้าปกคลุม จึงต้องหนาวสั่นทุกข์ทรมานยิ่งขึ้น
แหล่งน้ำ ต้นไม้ ใบหญ้า ปลาในแม่น้ำ ต่างปนเปื้อนอนุภาคจำนวนมาก
ผู้คนเสียชีวิตในวันนั้นประมาณ 70,000 คน ผู้บาดเจ็บและได้รับอนุภาคกัมมันตรังสีเสียชีวิตในเวลาต่อมา จนถึงสิ้นปี 1945 อีกประมาณ 70,000 คน รวมทั้งสิ้น 140,000 คน เท่ากับหนึ่งในสามของประชากร Hiroshima จำนวนนี้เป็นทหารเพียงประมาณ 20,000 นาย
Hiroshima ต้นปี 1959...
เธอกับเขาพบกันครั้งแรกที่ Hiroshima Peace Memorial Park
เธอเป็นสาวสวยชาวฝรั่งเศส เป็นนักแสดงนำในกองถ่ายภาพยนตร์ร่วมฝรั่งเศส-ญี่ปุ่น ถ่ายทำสารคดีสภาพของ Hiroshima 14 ปี ภายหลังถูกถล่มด้วยระเบิดปรมาณู
เขาเป็นสถาปนิกชาวญี่ปุ่น เป็นคน Hiroshima เขาพูดภาษาฝรั่งเศสได้คล่อง
ทั้งสองพบกัน รักกัน ใช้เวลาอยู่ด้วยกัน
เธอเล่าให้เขาฟังว่าเธอไปเยี่ยมโรงพยาบาลมา 4 ครั้ง และไปเดินชมพิพิธภัณฑ์ 4 ครั้งเช่นกัน พิพิธภัณฑ์ซึ่งไม่มีสิ่งของจัดแสดง...นั่นสิ! จะมีอะไรเหลือให้จัดแสดงภายหลังระเบิดปรมาณูลูกนั้น...เธอคิดว่าเธอคุ้นเคยกับ Hiroshima แต่เขากลับบอกเธอว่า เธอยังไม่รู้จัก Hiroshima ด้วยซ้ำ
เธอกับเขามีเวลาอยู่ด้วยกัน เพียงช่วงเวลาสั้นๆ ด้วยภาพยนตร์ถ่ายทำใกล้เสร็จ และไม่นานเธอก็จะกลับฝรั่งเศส ความอาดูรที่ต้องพรากจากกัน ทำให้เธอและเขาเปิดเผยความทรงจำอันขมขื่นของตนในระหว่างสงคราม...ความรัก ความพลัดพราก ความสูญเสีย ความเจ็บปวด...ที่เสมือนกลับมาหลอกหลอนอีกครั้ง
...เธอเป็นสาวรุ่นตอนสงครามเกิดขึ้น ไม่นานประเทศฝรั่งเศสก็ถูกกองทัพเยอรมนีเข้ายึดครอง อย่างไรก็ตาม บ้านของเธอที่เมือง Nevers ริมแม่น้ำ Loire ซึ่งอยู่ตอนกลางของประเทศยังไม่ถูกทำลายเสียหาย เธอพบรักแรกกับทหารหนุ่มเยอรมัน และลอบพบปะกัน เมื่อพ่อแม่จับได้ เธอถูกลงโทษ ขังไว้ในห้องใต้บันได และเพื่อให้เธออับอายมากยิ่งขึ้น เธอจึงถูกกล้อนผมที่งดงามออก
จากนั้นไม่นาน ทหารหนุ่มเยอรมันคนรักของเธอ ถูกพวกใต้ดินฝรั่งเศสยิงเสียชีวิต ถึงตอนนี้ เธอเสียสติ ไม่พูดไม่จาไปจนภายหลังสงคราม...
...เขาถูกเกณฑ์ทหารและร่วมรบในระหว่างสงคราม ประจำการห่างจากบ้านเกิด
ครอบครัวของเขาทั้งหมด อยู่ที่ Hiroshima เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 1945...
เธอรำพึงถึงเขา ความรักที่ขุดคุ้ยความทรงจำขมขื่นในอดีต และความรู้สึกผิดต่อการลืมเลือน...เธอจำใบหน้าทหารหนุ่มเยอรมันของเธอไม่ได้แล้ว!...เมื่อเธอกลับฝรั่งเศส เธอก็คงจำใบหน้าของเขาไม่ได้เช่นกัน ความสัมพันธ์ที่ล้มเหลว ไปไม่รอด เป็นเช่น Hiroshima ที่ถูกปรมาณูถล่ม สตรี Hiroshima ที่ตื่นขึ้นมาพบว่าผมของตนหลุดร่วง ก็เป็นเช่นเธอที่ถูกกล้อนผม
เธอบอกเขาว่า Hiroshima คือชื่อของเขา เขาตอบเธอว่า ใช่ นั่นคือชื่อของเขา และ Nevers คือชื่อของเธอ...Nevers ในประเทศฝรั่งเศส
Alain Resnais (1922-2014) ได้รับมอบหมายจากผู้สร้างให้กำกับภาพยนตร์สารคดีหลังสงคราม เรื่องระเบิดปรมาณูที่ Hiroshima เขาสับสนอยู่หลายเดือนว่าจะวางโครงเรื่องอย่างไรจึงจะไม่ซ้ำกับสารคดีเกี่ยวกับ Holocaust ชื่อ Night and Fog ที่เขาทำในปี 1955 ในที่สุดเขาต้องขอให้ Marguerite Duras (1914-1996) เป็นผู้เขียนบท ตอนนั้น Duras กำลังโด่งดังจากหนังสือ 2 เล่มของเธอ The Sea Wall (1950) และ Moderato Cantabile (1958)
Duras ใช้เวลาเขียนบทนาน 2 เดือน และงานที่ Resnais กำกับต่อมา จึงมิใช่ภาพยนตร์สารคดีเรื่อง Hiroshima ภายหลังระเบิดปรมาณู แบบพื้นๆ หากเป็นการถักทอปัจจุบันกับอดีตเข้าด้วยกัน ผ่านความรักระหว่างหญิงสาวชาวฝรั่งเศส กับชายหนุ่มชาวญี่ปุ่น ความทรงจำ การลืมเลือน โศกนาฏกรรมส่วนตัว? หรือหายนะมหาศาลของผู้คนทั้งเมือง?
Hiroshima mon Amour
(mon amour เป็นคำฝรั่งเศส แปลว่า 'ที่รักของฉัน')
เป็นภาพยนตร์ซึ่งได้รับการกล่าวขานว่ามีอิทธิพลอย่างสำคัญต่อ Nouvelle Vague (คลื่นลูกใหม่) ของภาพยนตร์ฝรั่งเศส
Emmanuelle Riva (1927- ) แสดงเป็น เธอ
Eiji Okada (1920-1995) แสดงเป็น เขา
สถานที่ถ่ายทำ: Hiroshima ประเทศญี่ปุ่น และ Nevers ประเทศฝรั่งเศส
วันที่ออกฉาย: 10 มิถุนายน 1959
Emmanuelle Riva อายุ 32 ปี ตอนที่แสดงนำใน Hiroshima mon Amour หนังเรื่องนี้ทำให้เธอโด่งดัง เป็นที่รู้จักทั่วไป จากนั้นเธอมีผลงานแสดงต่อเนื่องยาวนานมาจนถึงปัจจุบัน ทั้งภาพยนตร์ โทรทัศน์ และละครเวที
ปี 2012 เธอแสดงนำในภาพยนตร์เรื่อง Amour ซึ่งเขียนบทและกำกับโดย Michael Haneke ผู้กำกับชื่อดังชาวออสเตรีย เธอรับบทเป็น Anne Laurent อดีตครูสอนดนตรี อายุแปดสิบกว่า มีชีวิตสบายๆ หลังเกษียณ อยู่กับสามีวัยเดียวกัน แต่ต่อมาเธอเกิด strokes หลายครั้ง ทำให้สูญเสียความจำ สูญเสียการเคลื่อนไหว และที่สุดสูญเสียจิตใจ บทบาทดังกล่าวทำให้ Riva ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิง Academy Awards สาขาดารานำฝ่ายหญิง ประจำปี 2012 ตอนนั้นเธออายุ 85 ปี นับเป็นดารานำฝ่ายหญิงอาวุโสสูงสุดที่เคยได้รับการเสนอชื่อเข้าชิง Academy Awards
นอกจากงานแสดงแล้ว Riva ยังมีผลงานเขียนหนังสือ และบทกวี ตีพิมพ์อีกหลายเล่ม
ในห้วงเวลาการถ่ายทำ Hiroshima mon Amour เธอเองก็ได้บันทึกภาพชีวิตประจำวันของผู้คน โดยเฉพาะเด็กๆ ในเมืองที่ค่อยๆ ฟื้นตัวจากระเบิดปรมาณู เธอเก็บรักษาฟิล์ม 6x6 monochrome format ต้นฉบับเหล่านี้เป็นอย่างดี จน 50 ปีให้หลัง ภาพผู้คนและบ้านเมือง Hiroshima ในอดีต ผ่านเลนส์กล้องของเธอ ได้รับการตีพิมพ์เป็นหนังสือรูปภาพภาษาญี่ปุ่น ชื่อ 'Hiroshima 1958' และได้จัดแสดงนิทรรศการภาพถ่าย ณ Ginza Nikon Salon กรุงโตเกียว เมื่อเดือนธันวาคม 2008 หนังสือรูปภาพนี้ได้ตีพิมพ์เป็นภาษาฝรั่งเศสชื่อ 'Tu n'as rien vu à Hiroshima' ในปี 2009
Hiroshima mon Amour เป็นหนังคลาสสิก เขียนบทโดยนักเขียนชื่อดัง กำกับโดยผู้กำกับฝีมือดี และนำแสดงโดยดาราสาวสวย ซึ่งต่อมาได้สร้างผลงานหลากหลายทั้งในฐานะนักแสดง กวี ช่างภาพ และศิลปิน
Emmanuelle Riva เธอช่างน่านิยม
Emmanuelle Riva mon Amour
ข้อมูลค้นจาก
Kosakai Y. A-Bomb: A City Tells Its Story. Hiroshima Peace Culture Foundation. 1972.
Kosakai Y. Hiroshima Peace Reader. Hiroshima Peace Culture Foundation. 2007.
Hiroshima. Hiroshima Peace Culture Foundation. 2006.
wikipedia.org
imdb.com
criterion.com
japanexposures.com
en.rocketnews24.com
tokyoartbeat.com
liberation.fr
